بهینه‌سازی محیط‌کشت سویۀ سیانوباکتریوم Fischerella sp. SH.A برای بیشترین تولید اگزوپلی‌ساکارید با فعالیت ضدباکتریایی

مقدمه: در بین ریزموجودات فتوسنتزکننده، سیانوباکتریومsp.  Fischerella منبع نویدبخشی برای جستجوی پلی‌ساکاریدهای با ساختمان جدید است. اگزوپلی‌ساکاریدها مانند مرزی در برابر عوامل ضدمیکروبی عمل می‌کنند؛ به ‌همین‌ علت، امروزه در صنعت به سیانوباکتری‌ها با عنوان عوامل غلیظ‌کننده یا شناورکننده، جاذب فلزات سنگین یا در زمینۀ پلی‌ساکاریدهای سولفاته به‌شکل مواد بیواکتیو بسیار توجه شده است که خود مزیتی در مقایسه با دیگر پلی‌ساکاریدهای جداشده از گیاهان و ریزجلبک‌های دیگر به حساب می‌آید. عوامل بسیاری بر رشد و تجمع متابولیت‌ها در کشت‌های سلولی تأثیر دارند؛ باوجوداین، دانش کافی در زمینۀ عوامل مؤثر بر بیشترین بیوسنتز اگزوپلی‌ساکاریدها و فعالیت ضدباکتریایی وجود ندارد. در مطالعۀ حاضر، به‌منظور انتخاب بهترین شرایط کشت برای کاربرد صنعتی اگزوپلی‌ساکاریدها به بررسی تأثیر هم‌زمان برخی از عوامل فیزیکی، محیطی و غذایی بر تولید اگزوپلی‌ساکاریدهای تولیدشده از Fischerella sp. SH.A پرداخته شد. مواد و روش‏‏ها: در مطالعۀ حاضر با هدف بررسی عوامل اصلی مؤثر بر بیوسنتز اگزوپلی‌ساکاریدها و فعالیت ضدباکتریایی، سیانوباکتریوم Fischerella sp. SH.A از آب‌های شیرین استان گلستان جداسازی و پس‌از شناسایی ریخت‌شناختی و مولکولی، همبستگی‌های احتمالی بین نوع تنش و میزان تولید پلی‌ساکارید و فعالیت ضدباکتریایی سنجیده شد. نتایج: نتایج نشان دادند میزان اگزوپلی‌ساکارید تولیدشده و فعالیت ضدباکتریایی بسیار به شرایط کشت و شدت روشنایی وابسته است؛ علاوه‌براین، تولید اگزوپلی‌ساکارید در شرایط غیردیازوتروفیک با غلظت نیترات 500 میلی‌مولار و روشنایی 50 یا 150 میکروانشتین در مترمربع در ثانیه همبستگی دارد. بحث و نتیجه‏گیری: ازآنجاکه اگزوپلی‌ساکاریدهای سیانوباکتریایی از دیدگاه زیست‌فناوری جالب توجه هستند، توجه به بسیاری از عوامل دیگر برای بیشترین تولید اگزوپلی‌ساکارید در این جنس اهمیت زیادی دارد.